Werk en mantelzorg: geeft dat voldoening of zorgt dat voor een conflict?
Mantelzorg overkomt je. Je begint eraan zonder erbij na te denken of je het naast je werk vol kan houden. Er is veel onderzoek gedaan naar de effecten van het combineren van taken. Daaruit blijkt dat het combineren van werk en mantelzorg verrijkend kan zijn en voldoening geeft, en tot een rolconflict kan leiden doordat de werktaak en mantelzorgtaak botsen met elkaar.
Verrijking: positieve ervaringen door te werken en zorgen
Met verrijking wordt bedoeld dat je door het geven van mantelzorg en het werken een positieve interactie oplevert. Dat komt door het gevoel van voldoening om iets voor een ander te kunnen doen, door het opdoen van nieuwe vaardigheden en het vergroten van je sociale netwerk. Ook kan het werk als een buffer worden gezien. Je kan het vol houden, omdat je naar je werk gaat en zo even uit de zorgsituatie kan stappen.
80% van de mantelzorgers ervaart deze verrijking ook. Wel wordt een samenhang gezien met hoeveel uur je informele zorg geeft. De meeste voldoening wordt ervaren wanneer je 1 tot 5 uur mantelzorgtaken per week hebt. Op het moment dat het meer dan 11 uur per week wordt, neemt dit positieve gevoel af, mogelijk omdat het dan lastiger wordt om de zorgtaak met de werktaak te combineren.
Interrol conflict: het combineren van de werkrol en mantelzorgrol levert problemen op
Een rolconflict ontstaat door het botsen van je rol als werknemer en je rol als mantelzorger. Hierdoor is het lastig om te voldoen aan je verplichtingen op je werk en je zorgtaken in je privé situatie. De meest voorkomende oorzaken waardoor het rolconflict hebben te maken met tijd, stress en piekeren. Een aantal voorbeelden om het voor je verduidelijken:
- Je ervaart een tekort aan tijd en/of energie om voldoende aandacht te geven aan al je taken;
- Je komt onder spanning te staan doordat eisen in één rol ineens toenemen. Bijvoorbeeld op het moment dat de zorgsituatie meer aandacht van je vraagt, kom je in de knel met je werktaak. Of er is een deadline op het werk die gehaald moet worden, waardoor je minder tijd hebt om te zorgen.
- Je bent continu aan het piekeren over hoe het gaat met degene waar je voor zorgt. Hierdoor ben je met minder aandacht aan je werk bezig.
Wanneer de taken gaan botsen geeft dat spanning. Door deze spanning kan je je zowel geestelijk als lichamelijk minder fit en gezond voelen. Het is dus belangrijk om daar alert op te zijn en dat je de alarmsignalen herkent.
Je leest hier meer over in mijn blog: Balans tussen werk en mantelzorg, geen luxe maar een must!
